نمک جاده، سلامت مردم و حیات وحش را به خطر می اندازد - وبلاگ علیپور رحمتی

شهرداری ها و بسیاری از مردم برای یخ زدایی از جاده ها و پیاده روهای زمستانی به نمک جاده ای روی آورده اند. شوربختانه، نمک جاده خطراتی جدی را متوجه آب و محیط زیست نموده و آن ها را در معرض آلودگی قرار داده است. تنها یک قاشق چای خوری نمک جاده ای برای آلوده کردن 5 گالن آب کافی است و حذف آن به روش اسمز وارونه نیز هزینه زیادی می طلبد. علاوه بر این، سلامت انسان ها، حیوانات خانگی، حیات وحش، آبزیان، پوشش گیاهی، خاک و زیرساخت ها نیز به شدت تحت تاثیر منفی این ماده قرار می گیرد؛ چراکه این نمک ها وارد محیط زیست می شوند، به آب های زیرزمینی نفوذ می نمایند و به وسیله رواناب وارد مخازن آب شیرین می شوند.

برنامه نظارت بر نمک زمستانی (Winter Salt Watch) سازمان ایزاک والتون (Izaak Walton League) عزم را برای مقابله با این مسئله جزم نموده و در خط مقدم ترویج شیوه های بهتر برای استفاده از نمک جاده ای ایستاده و برای بالا بردن مطلعی و ترویج روش های بهتر برای مقابله با خطرات ناشی از یخ زدایی با استفاده از نمک جاده، اقدام به تبلیغ راه های هوشمندانه تر برای استفاده از این ماده نموده است. این سازمان تاکید ویژه ای روی آوردن به روینمودهای جایگزینی دارد که شامل استفاده از شن و ماسه یا آب شور است. شرحاتی درباره اقدامات این سازمان را در ادامه این مطلب خبرنگاران بخوانید.

در همین زمستان گذشته، سازمان ایزاک والتون پیروز شد 500 بسته آزمایشی کلرید را به داوطلبانی در 17 استان از آمریکا توزیع کند. آزمایش ها بیانگر سطح دائما بالای یون های کلرید در آب راه های اطراف هشت کلان شهر مهم این کشور است که نشانه استفاده نادرست از نمک های جاده است. در امسال، سازمان بسته های کلرید را به بیش از 200 داوطلب نو ارسال نموده است.

سامانتا بریگس، مدیر برنامه آب پاک سازمان، می گوید:

هدف ما، نه تنها مطلع سازی ساکنان از تاثیر نمک جاده بر جریان های آب محلی است، بلکه می خواهیم به آن ها ابزاری برای پیشبرد تغییرات در روش های استفاده از نمک جاده است به کاهش تاثیر نمک و در عین حال، ایمن نگه داشتن جاده ها برای رانندگان بینجامد.

نمک های جاده ای عمدتا از کلرید سدیم، فروسیانید و ناخالصی هایی مانند آلومینیوم، کادمیم، کلسیم، کروم، مس، آهن، منیزیم، منگنز، نیکل، فسفر، پتاسیم و روی تشکیل شده اند. تمامی این موارد، از جمله آلاینده های آب به شمار می آیند و شوری آن را تشدید می نمایند.

آن ها چه خطراتی برای انسان ها دارند؟ به عنوان مثال، کلرید سدیم به یون های سدیم (+Na) و کلرید (-Cl) تجزیه می شوند. وجود سدیم در آب آشامیدنی برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مضر است و همین نکته، اقدامات سازمان حفاظت از محیط زیست (EPA) را برای نظارت بر اندازه و محتوای سدیم در منابع آب عمومی شرح می دهد.

در همین حین، انجمن جلوگیری از ظلم به حیوانات در آمریکا (ASPCA) هشدارهایی درباره مصرف نمک جاده داده و خطرات آن برای پنجه ها / چنگال های حیوانات خانگی یادآور شده است. تماس پنجه ها / چنگال های حیوانات با نمک جاده موجب تحریک، التهاب و ترک خوردن و در نهایت، منجر به عفونت آن ها می گردد. هنگامی که حیوانات این نمک ها را از روی پنجه ها / چنگال های خود می لیسند، دچار استفراغ، اسهال، افسردگی، گیجی، اختلالات قلبی، تشنج، کما و حتی مرگ زودرس خواهند شد.

مشابه آنچه که برای حیات وحش اتفاق می افتد، ورود نمک جاده به مخازن آب نیز دردسرساز است و تقریبا، حذف آن امکان پذیر نیست. این مسئله تاثیراتی منفی بر پرندگان، دوزیستان، پستانداران، ماهیان و جمعیت های گیاهی آبزی دارد. نمک جاده ای موجود در محیط زیست هم در افزایش تنش شوری و هم در بالابردن تنش اسمزی تاثیرگذار است. هر دوی این موارد با انحراف در رشد، تخریب جذب عناصر و مسمومیت همراه است و موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن، پایین آمدن قدرت باروری، کاهش جمعیت و مرگ و میر جانداران خواهد شد. خسارت های نمک جاده ای بر پوشش گیاهی نیز موجب کاهش منابع غذایی، پناهگاه ها و زیستگاه ها می گردد.

به همین صورت، وجود نمک جاده موجب تسریع در خوردگی و از بین رفتن زیرساخت ها و یکپارچگی ساختاری می گردد. خیابان ها، بزرگراه ها و پل ها، همگی، در معرض آسیب قرار دارند؛ چراکه نمک جاده به آسفالت صدمه می زند و آن ها را سوراخ می نماید. خوردگی و ساییدگی در آن ها به وسایل نقلیه نیز تسری می یابد؛ چراکه طبق گزارش انجمن خودروی آمریکا (AAA) تماس مداوم با نمک جاده، احتمال زنگ زدگی و آسیب به اجزای مهم خودرو را بالا می برد و نکته ای که از همه نگران نماینده تر است، نمک جاده به لوله های آب آسیب می رساند و موجب نشت فلزات سمی مانند سرب و مس به آب آشامیدنی می گردد.