فیلم ، خروسی که در سلسبیل وارد تجارت شد - وبلاگ علیپور رحمتی

خبرنگاران - بهاره خسروی: هنوز هم بوی تند و تیز آدامس خروس نشان در شامه قدیمی های کوچه کامیاران که در حوالی کارخانه آدامس خروس نشان بود، مانده است. جالب ترین تجربه همسایگی با این کارخانه را دانش آموزان دبستان دخترانه حراء دارند که هر روز در کوچه چسبناک مسیر مدرسه تا خانه را گز می کردند و از عطر خوش این آدامس محبوب کلی لذت می بردند. اما قصه این آدامس محبوب که روزگاری به حمایت تیم ملی رفت و در دوره بی رونقی به جای پول خرد در تاکسی ها و مغازه ها رد و بدل می شد چه بود؟

قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

از سقز تا آدامس

تهرانی ها قبل از آدامس معمولا از سقز به عنوان نوعی آدامس طبیعی استفاده می کردند که از صمغ گیاهی به نام ون گرفته می شد. ریشه این استفاده به تجویز پزشکان طب سنتی ازجمله ابوعلی سینا برای درمان بیماری های دستگاه گوارش بود. البته سال 1860 میلادی یک آمریکایی چیزی شبیه همین آدامس های تجاری امروزی را به بازار فرستاد و آنقدر درباره لذت جویدنش حرف زد و زد که دیگران هم باور کردند خوراکی مفیدی هست. تا اینکه 10 سال بعد بازرگانی به نام توماس آدامس کارخانه فراوری خوراکی جویدنی و قورت ندادنی را بنیانگذاری کرد و نام خودش را هم روی آن گذاشت. از آن روز آدامس به عنوان یک خوراکی محبوب پا به میدان گذاشت و در دنیا شناخته شد.

طاووس و طوطی بساط شان را جمع کردند

آدامس ، خوراکی محبوب دهه 30 خورشیدی با راه اندازی شرکت های طوطی نشان و طاووس نشان در تهران پایش به مرکز باز شد.چند سال بعد هم سر و کله رقیب سر سخت و سمجی به نام خروس نشان و کار بلد پیدا شد. مهم ترین ویژگی محوبیت و جذب مخاطب این آدامس داشتن تبلیغات پر و پیمان در رسانه ها بود. البته در همان زمان شایعه شده بود که عوامل کارخانه آدامس خروس نشان همه آدامس های متعلق به شرکت رقیبش، طوطی نشان را یک جا خریده ،در آفتاب گذاشته تا فاسد گردد و بعد روانه بازار نموده است. هرچه بود آدامس خروس نشان به دلیل طعم مزه متفاوتش خیلی زود میان مردم محبوبیت پیدا کرد و باعث شد تا آدامس های طوطی نشان و طاووس نشان بساط شان را جمع نمایند و عرصه رقابت را برای رقیب خالی نمایند.

خروس های کاکل زری با چشم نافذ

اما قصه فراوری آدامس خروس نشان از کجا آغاز شد؟ سال 1335 خورشیدی شرکت سقزسازی ایران آدامس های چهارتایی را با نشان کله خروسی که کاکل و غبغب آویزان سرخ رنگی داشت با جلد سبزرنگ مربعی شکل فراوری کرد. اصل ماجرا تصویر خروسی بود که از گوشه چشم نگاه می کرد و نوک تیزش را از نیم رخ نشان می داد. اما گل ماجرا و پیدا کردن فروش میلیونی آدامس خروس نشان در تبلیغات بکر سازندگان آن بود. ایده هایپر هیاهو و جنجال برانگیزی که همواره این آدامس را به صدر جدول سبد خریدهای مردم می رساند. نخستین تبلیغات آدامس خروس نشان در همان سال فراوری در روزنامه اطلاعات منتشر شد. یکی از تبلیغات جالب در این زمینه معرفی این آدامس برای خوشبو کردن دهان، هضم آسان، اعصاب آرام و هوش زیاد بود. البته برخی ها هم دلیل محبوبیت را انتخاب نام آن می دانستند، چون خروس و خروس بازی طی سال ها دهه 30 در ایران هوادار داشت.

حمایت از تیم ملی فوتبال

آدامس خروس نشان خیلی زود یکه تاز میدان های تبلیغاتی شد و کار به جایی رسید که این شرکت در جریان بازی های جام دنیای فوتبال آرژانتین1978 میلادی حامی تیم ملی فوتبال ایران شد. برای این کار شرکت آدامس خروس نشان یک تیزر تلویزیونی با حضور چهره های مطرح فوتبالی آن موقع علی پروین، حسن روشن تهیه کرد و در این تبلیغات از هدیه 3 میلیون ریالی برای پیروزی و یک میلیون ریالی برای مساوی در مسابقات اشاره شد. آگهی با سخن کوتاه علی پروین، کاپیتان تیم ملی، و حسن روشن، از بهترین های تیم ملی، به خاتمه می رسید. در واقع هیجان رفتن تیم فوتبال ایران به مسابقات جام دنیای با نشان آدامس های خروس نشان همراه می شد. در همان سال ها نیز با جمع کردن صد بسته چهارتایی و شش تایی آدامس خروس نشان می شد یک عدد توپ فوتبال از آن شرکت جایزه گرفت.

خروس نشان هایی که پول خرد شدند

به مرور زمان آدامس های خروس نشان کاربرد جالب تری پیدا کردند. این کاربرد در معاملات بود که رانندگان تاکسی و خواربارفروشی ها از آن به جای پول خرد استفاده کردند و حتی این کار در بلیت فروشی شرکت واحد و سینماها هم انجام می شد.

کارخانه ای که دانشگاه شد

سال های خاتمهی دهه 50 بود که کارخانه آدامس خروس نشان به دولت واگذاری شد و چند سالی هم فراوری آدامس داشت. تا اینکه سال 1371 خط فراوری آدامس خروس نشان متوقف و ساختمان این کارخانه واقع در خیابان آزادی، کوچه کامیاران به دانشگاه سوره واگذار شد.