علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) چیست؟ - وبلاگ علیپور رحمتی

سندرمروده تحریک پذیر ( IBS) یک اختلال عملکردی روده است کهتمام سنین را درگیر می کند و با تغییر در احابت مزاج و درد شکمی و در غیاب ناهنجاری هایقابل شناسایی ساختاری، تعیین می گردد. هیچ شاخص تشخیصی واضحی برای IBS وجود ندارد، لذا تمام تعاریف بیماری بر اساس تظاهرات بالینی است.معیارهای تشخیصی برای بروز IBS به شرح زیر است:

وجود دردشکمی (عود نماینده) به مدت حداقل سه روز در ماه، در سه ماه گذشته که با دو یا تعدادبیشتری از موارد زیر همراه باشد:

1. بااجابت مزاج بهتر گردد
2. شروعآن همراه با تغییراتی در تعداد دفعات اجابت مزاج باشد
3. شروعآن همراه با تغییراتی در شکل و قوام ظاهری مدفوع باشد

در سراسرجهان حدود 10 الی 20درصد از بالغین و نوجوانان علائم IBSدارند و بیشتر مطالعات نشان می دهد، زنان بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند.

علائم IBS تمایل دارند در طول زمان در تغییر باشند و اغلب با اختلالاتعملکردی دیگر نظیر فیبرومیالژی (فیبرومیالژی بیماری نسبتا شایعی است که طی آن، فرددر مدت زمان نسبتا طولانی دردی را در سراسر بدن خود مانند مفاصل، عضلات و دیگربافت های نرم بدن خود احساس می کند.)، سردرد، درد پشت و علائم ادراری تناسلیهمپوشانی دارند. شدت علائم تفاوت دارد و به طور واضحی می تواند کیفیت زندگی رامختل کند و منجر به هزینه مراقبتی بالا گردد.

علائمسندرم روده تحریک پذیر چیست؟

همانگونهکه در ابتدای مطلب نیز به آن اشاره شد، IBS اختلالیاست که تمام سنین را درگیر می کند ولی در بیشتر بیماران اولین علائم آن قبل از 45سالگی ظهور می نمایند. این بیماری در بیماران مسن تر شیوع کمتری دارد و در زنان 2 تا3 برابر بیشتر از مردان است. علاوه بر این IBSشدید در زنان حدود 80درصد می باشد. درد یا ناراحتی شکمی از علائم کلیدی تشخیص اینعارضه می باشد. این علائم با اجابت مزاج بهبود می یابند و (یا) شروع آن ها همراهبا تغییر در تعداد یا حالت مدفوع است. اسهال یا یبوست بدون درد، معیارهای تشخیصیبرای طبقه بندی IBS نیستند. علائم دیگر شامل زور زدن حین دفع،احساس دفع ناگهانی یا احساس حرکات روده ای ناکامل، خروج موکوس و دفع است. در ادامهبه طور مبسوط به شرح این علائم خواهیم پرداخت.

دردشکمی: شدت و محل درد شکمدر IBS به میزان بالایی متنوع است؛ درد به صورت دوره ای تکرار می گردد وکرامپی است؛ (درد کرامپ یا درد کولیکی در ربع فوقانی چپ شکم شروع می گردد و سپس بهسه ربع دیگر شکم منتشر می گردد) اما ممکن است بر سابقه یک درد ثابت اضافه شده باشد.ممکن است درد آنقدر خفیف باشد که نادیده گرفته گردد یا آنقدر شدید باشد که فعالیت هایروزانه را مختل نماید. محرومیت از خواب نیز ناشایع است زیرا درد شکمی تقریبا بهطور یک شکل فقط در ساعات بیداری وجود دارد. با این حال بیماران مبتلا به IBS شدید غالبا به طور مکرر از خواب بیدار می شوند. درد غالبا با غذاخوردن و استرس های هیجانی تشدید می گردد و با دفع گاز یا مدفوع برطرف می گردد. زنانمبتلا به IBS به طور شایعی بدتر شدن علائم راپیش از قاعدگی و در حین قاعدگی ابراز می دارند.

تغییردر عادات روده ای: تغییردر عادات روده ای یکی دیگر از علائم سندرم روده تحریک پذیر و ثابت ترین نمایبالینی در IBS است. شایعترین الگو یبوست است کهبا اسهال جایگزین می گردد و معمولا یکی از این نشانه ها غالب می گردد. ابتدا ممکناست یبوست دوره ای باشد اما نهایتا ممتد شده و نسبت به درمان با ملین ها به طورفزاینده ای مقاوم می گردد. مدفوع معمولا سفت و کم قطر است که احتمالا منعکس نماینده دهیدراسیونشدید (دهیدراسیون وضعیتی است که طی آن مایعات بدن به حدی از دست برود یا کم گردد کهبدن دیگر به اندازه کافی آب و مایعات نداشته باشد تا وظایف طبیعی خود را انجام دهد.)ناشی از احتباس طول کشیده کولونی و اسپاسم است. همچنین بیشتر بیماران دارای یک حستخلیه ناکامل مدفوع هستند که موجب تلاش های پی در پی برای دفع در یک دوره زمانیکوتاه می گردد. بیمارانی که نشانه غالب آن ها یبوست است، ممکن است برای هفته هایا ماه ها یبوست داشته باشند که با دوره های کوتاه اسهال قطع گردد. در سایر بیمارانممکن است اسهال نشانه غالب باشد. اسهال حاصل از IBSمعمولا از حجم های کم مدفوع شل تشکیل شده است. بیشتر بیماران حجم مدفوعی کمتر از200 میلی لیتر دارند. اسهال شبانه در IBS روی نمی دهد.ممکن است اسهال توسط استرس های هیجانی یا غذا خوردن تشدید گردد. مدفوع ممکن است بادفع مقادیر زیادی از موکوس (موکوس ماده ای است که باعث لیز شدن راستا و کمک به حرکتمدفوع می گردد و در صورت ملتهب شدن روده، تولید آن افزایش می یابد.) همراه باشد.خونریزی از نشانه های IBS نیست مگر آنکه هموروئید وجود داشته باشد وسوء جذب یا کاهش وزن نیز روی نمی دهد.

دفعگاز و نفخ از علائم سندرم روده تحریک پذیر: بیماران مبتلا به IBSغالبا از اتساع شکمی و افزایش آروغ و نفخ شاکی هستند و تمامی این موراد را ناشی ازافزایش گاز شکم می دانند. اگرچه برخی از بیماران با این علائم واقعا مقادیر بیشتریگاز تولید می نمایند اما اندازه گیری های کمی تعیین نموده اند که بیشتر بیماران شاکیاز افزایش گاز، مقادیری طبیعی از گاز را تولید می نمایند. بررسی ها نشان داده اند کهبیشتر بیماران مبتلا به IBS دارای اختلال در عبور دادن و تحملنسبت به گازهای روده ای هستند. علاوه بر این، بیماران مبتلا به این عارضه دارایریفلاکس گاز از دیستال به پروگزیمال تر روده هستند که ممکن است آروغ زدن را در آن هاتوجیه کند. برخی بیماران دچار نفخ ممکن است اتساع قابل مشاهده و افزایش محیط دورشکم را تجربه نمایند.

نشانه هایگوارشی فوقانی: یکی دیگراز علائم سندرم روده تحریک پذیر نشانه های گوارشی فوقان است. بین 20 تا 25 درصد ازبیماران مبتلا به IBS از سوء هاضمه، سوزش سر دل، تهوع واستفراغ شاکی هستند. این نشانه ها مطرح نماینده احتمال درگیری قسمت های دیگری ازدستگاه گوارش به غیر از کولون هستند. شیوع IBS در میانافراد مبتلا به به سوء هاضمه 31.7 درصد بیشتر از افرادی است کهشکایت از سوء هاضمه ندارند.

گرداوری: مجله اینترنتی خبرنگاران