آتش زدن پس مانده محصولات کشاورزی و بقایای گیاهی غیرقانونی است - وبلاگ علیپور رحمتی

علی رخ افروز در گفت گو با خبرنگاران، گفت: با نزدیک شدن به فصل تابستان و افزایش دما و خشک شدن پوشش گیاهی، احتمال بروز آتش سوزی در جنگل ها، مراتع و مزارع افزایش می یابد که در صورت بروز آن با تخریب ساختار و تخلخل و فرسایش خاک، کاهش مواد آلی و میکرو اورگانیسم ها و کاهش بازده چرخه هیدرولوژیکی و با تاثیرات منفی بر سایر بخش های اکوسیستم ضمن به خطر انداختن امنیت غذایی کشور، خسارات فراوانی را به محیط زیست و مردم تحمیل می نماید.

وی با اشاره به نامه معاونت دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان و دستورالعمل حفاظت محیط زیست استان، انجام اقداماتی در جهت آموزش و فرهنگ سازی عموم مردم و نیز مطلع سازی کشاورزان از خطرات آتش سوزی عمدی مزارع برداشت شده جهت کشت دوم و استفاده از ظرفیت صداوسیما و تهیه بروشور و تابلوهای هشداردهنده حاوی قوانین مربوط به برخورد کیفری با افراد خاطی را ضروری دانست.

وی از ممنوعیت قانونی سوزاندن کاه و کلش در مزارع اطلاع داد و گفت: براساس قانون سوزاندن کاه و کلش جرم بوده و مجازاتی را به دنبال دارد.

رخ افروز از تکلیف به ادارات جهاد کشاورزی، محیط زیست و شبکه بهداشت برای اتخاذ اقدامات پیشگیرانه جهت جلوگیری از آتش زدن کاه و کلش با توجه به در پیش بودن فصل برداشت غلات در سطح استان اطلاع داد و گفت: مضرات این عمل در بلندمدت کاهش عملکرد محصول به دلیل اثرات نامطلوب بر کیفیت خاک با از بین بردن مواد مغذی آن و افزایش ضریب آسیب پذیری محصول در برابر آفات، بیماری ها، سرما و گرما به دلیل کاهش مواد آلی خاک، کاهش نفوذپذیری و افزایش فرسایش خاک و در نتیجه بالا رفتن مصرف کودهای شیمیایی را در پی دارد.

وی با بیان این که این اقدام باعث تلف و از بین رفتن موجودات زنده موجود در خاک و نیز ایجاد خطر وقوع حریق در اراضی مجاور می گردد، اضافه نمود: بعضی از کشاورزان بعد از برداشت محصول اقدام به آتش زدن بقایای بر جای مانده از برداشت محصول می نمایند که این کار به دلیل تهدید بهداشت عمومی و آلودگی هوا پیگرد قانونی داشته و افراد متخلف به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.

وی به کشاورزان توصیه کرد تا از آتش زدن بقایا بعد از برداشت گندم و جو خودداری نمایند زیرا بازمانده محصول گندم و جو (کاه و کلش) برای زمین مفید و نوعی کود و پوشش محسوب می گردد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان اضافه نمود: با آتش زدن بقایای گندم و جو علاوه بر فقیرتر شدن خاک از نظر مواد آلی، کاهش حاصلخیزی خاک، از بین رفتن حشرات مفید و شکارگر، باعث فشردگی خاک در اثر کاهش درصد مواد آلی و رطوبت خاک، کاهش تبادلات گازی خاک و کاهش جمعیت انواع میکروارگانیسم های خاک می گردد.

وی با بیان این که کشاورزان براساس سنتی اشتباه اما مرسوم همزمان با خشک شدن پوشش گیاهی اقدام به آتش زدن آن در سطح مزارع می نمایند، سوزاندن به جامانده پوشش گیاهی در سطح کشتزارها از سوی کشاورزان به ویژه گندم و جوکاران را کار اشتباهی دانست و اضافه نمود: همه این موارد در عمل میزان باروری خاک مزرعه را طی چند سال بعدی به شدت کاهش می دهد و هزینه ای به مراتب بالاتر به دنبال دارد.

وی با بیان این که بقایای گیاهی نقش اساسی در تولیدات گیاهی دارد که کاهش فرسایش آبی و بادی، تامین مواد غذایی گیاه، فعالیت به عنوان یک مالچ، کاهش میزان هدر رفت آب از خاک و تعدیل دمای خاک از جمله موارد است، گفت: آتش زدن پس مانده محصولات در اراضی کشاورزی براساس ماده 20 قانون هوای پاک خلاف قانون است و مرتکبان به جزای نقدی و حبس محکوم خواهند شد و علاوه بر این در بر اساس ماده 688 قانون مجازات اسلامی و ماده دو و 22 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا و ماده 45 قانون حفاظت از جنگل ها و مراتع آتش زدن بقایای گیاهی جرم محسوب می گردد.

رخ افروز از کشاورزان خواست تا ادوات مکانیزه خود از قبیل تراکتور، گاوآهن و سمپاش ها را برای کنترل حریق احتمالی به صورت آماده باش در دسترس داشته باشند.

لازم به ذکر است، قانون هوای پاک شامل 34 ماده و 39 تبصره، تیر ماه 1396 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و از سوی دولت برای اجرا ابلاغ شده است. براساس ماده 20 این قانون، سوزاندن بقایای گیاهی زمین های زراعی پس از برداشت محصول ممنوع بوده و متخلف حسب مورد به جزای نقدی درجه شش موضوع ماده 19 قانون مجازات اسلامی محکوم می گردد و وزارت جهاد کشاورزی مکلف است مفاد این ماده را به طرق مقتضی به اطلاع بهره برداران بخش کشاورزی، عشایری و منابع طبیعی برساند.