کمبود تراشه در بازار گوشی تلفن و کنسول بازی - وبلاگ علیپور رحمتی

کمبود تراشه که مدتی است شرکت های خودروسازی را با مشکل روبرو کرده و حتی تعدادی از این شرکت ها را به تعطیلی موقت کشانده است، اکنون به صنعت تولید تلفن همراه و کنسول های بازی رسیده است.

کریستیانو آمون، مدیرعامل شرکت کوالکام با اشاره به اتکای صنایع مختلف به تعداد انگشت شماری از شرکت های تراشه سازی در آسیا، این کمبود را گسترده توصیف کرد. آمون به جمع روزافزون مدیرانی پیوسته که در هفته های اخیر هشدار می دهند نمی توانند تراشه کافی برای تولید محصولاتشان تامین کنند.

شرکت های خودروسازی در تنگنا قرار گرفته اند و کار به جایی رسیده که دولت های آمریکا و آلمان به کمک آن ها شتافته اند. شرکت جنرال موتورز هفته گذشته تولید سه کارخانه اش در آمریکای شاقتصادی را متوقف کرد و فورد موتور آماده کاهش 20 درصدی تولید در آینده نزدیک می شود.

اما صنایع بیشتری اخیرا با کمبود تراشه روبه رو شده اند که نشان می دهد چگونه کووید-19 و رونق تلفن های هوشمند قدرتمندی نظیر آی فون 12، کمبود ظرفیتی که در صنعت محصولات مصرفی وجود داشته را تشدید کرده اند. کمبود تراشه باعث کاهش 61 میلیارد دلاری فروش خودروسازان خواهد شد و انتظار می رود کل صنعت محصولات الکترونیکی را درگیر کند که در مرحله فعلی برآورد دقیق ضرر آن سخت است.

اپل که مشتری بزرگ کوالکام است، اخیرا اعلام کرده فروش مدل های جدید آی فون به دلیل کمبود قطعات، محدود شده است. شرکت های NXP Semiconductors NV و Infineon Technologies اعلام کرده اند، این مشکل دیگر محدود به صنعت خودرو نیست. شرکت سونی چهارشنبه گذشته اظهار داشت به دلیل محدودیت های تولید، ممکن است قادر به تامین کامل تقاضا برای کنسول بازی جدید خود در سال 2021 نباشد.

سازندگان رایانه شخصی نخستین کسانی بود که در بهار 2020 به کمبود تراشه اشاره کرده بودند و این موضوع در هشدار روز چهارشنبه گروه لنوو منعکس شد. در قلب این بحران تایوان و شرکت TSMC قرار گرفته است که تراشه ساز منتخب غول های فناوری و خودروسازی جهان است. این شرکت در سال های گذشته میلیارد ها دلار هزینه کرد تا در فناوری تولید نیمه رسانا پیشتاز بماند.

در مذاکرات روز جمعه مقامات دولت بایدن با همتایان تایوانی و کنندگان صنعت تراشه این جزیره از جمله TSMC، شرکت های کوالکام و کورنینگ اینک حاضر بودند. وانگ می هوآ، وزیر امور اقتصادی تایوان به خبرنگاران گفت: هر دو طرف بر استقلالشان تاکید کردند. حضور مقامات بلندپایه آمریکایی و انجمن صنعت نیمه رسانا که کننده بزرگ ترین تراشه سازان آمریکاست، از فوریت شرایط حکایت دارد.

بحران کنونی ناشی از عوامل متعددی است که سال گذشته پیش آمدند. کوالکام مانند سایر طراحان تراشه، تولید خود را به شرکت های آسیایی برون سپاری کرده است که شاخص ترین آن ها TSMC و سامسونگ الکترونیکس هستند. این دو شرکت سال ها برنامه ریزی کرده و میلیارد ها دلار سرمایه گذاری کنند تا ظرفیت تولیدشان را مطابق با نیاز های مشتریانشان توسعه دهند، اما رونق تلفن G 5 و اینترنت در دوران شیوع کووید-19 مشتریانشان را غافلگیر کرد.

مدیران صنعت، انبارسازی تراشه توسط هوآوی را که در تابستان و پیش از اجرای تحریم های آمریکا آغاز شد، عامل دیگر بروز این بحران می دانند. واردات تراشه از هر نوع توسط هوآوی در سال 2020 ده ها میلیارد دلار بود. رقیبانی مانند اپل که نگران موجودی خود بودند، به نوع خود واکنش نشان دادند. همزمان قرنطینه باعث افزایش فروش دستگاه های خانگی شد که همه آن ها مجهز به تراشه هستند.

مدیران TSMC در جلسات اعلام درآمد اعلام کرده اند مشتریانشان برای اطمینان خاطر در برابر ابهامات، بیش از حد معمول تراشه انبار می کنند و این شرایط برای مدتی ادامه خواهد داشت.

براساس گزارش بلومبرگ، همه این عوامل باعث شده خریداران حجم کوچک تر مانند خودروسازان و سازندگان کنسول بازی شامل نینتندو، سونی و مایکروسافت برای ساخت دستگاه های سوئیچ، پلی استیشن و ایکس باکس به مدت حدود یک سال با کمبود قطعات دست و پنجه نرم کنند. صنعت سخت افزار بازی در آستانه وخامت این بحران قرار گرفته است.

نخستین نشانه های این مشکل در بهار 2020 بروز کرد و در مدت چند ماه جدی ترین کمبود نیمه رسانا ها که در ساخت همه وسایل از تلفن های هوشمند تا خودرو ها و تلویزیون ها به کار می فرایند، شکل گرفت.

شرکت های خودروساز و سازندگان وسایل الکترونیکی در نخستین روز های پاندمی تولیدشان را به میزان قابل توجهی کاهش دادند، اما اکنون که درحال افزایش تولید هستند، با مشکل کمبود تراشه روبه رو شده اند، زیرا شرکت های تراشه سازی همه توانشان را برای تامین نیاز غول های تلفن هوشمند نظیر اپل به کار بسته اند.