کیمیاگری از موبایل های قدیمی، شرایط بازیافت زباله های الکترونیک در کشورهای آفریقایی ( - وبلاگ علیپور رحمتی

با تور آفریقای جنوبی یه جذابترین کشور قاره آفریقا سفر کنید، ترکیبی از سافاری های دلنشین و اقامت در هتل های لوکس را در این سفر پر هیجان تجربه کنید.

زباله های الکترونیکی یکی از منابع کارآفرینی در کشورهای آفریقایی و یکی از منابع مالی برای بسیاری از کشورها به شمار می آیند. سالانه میلیاردها تن زباله الکترونیکی در دنیا فراوری و بخش کمی از آن بازیافت می گردد. این زباله ها حاوی مقادیر زیادی از فلزات قیمتی مانند طلا و پلاتین هستند و بخشی از آنها تعمیر شده و به چرخه استفاده در کشورهای کم درآمدتر باز می گردند.

سی ان ان در گزارشی به معضل زباله های الکترونیکی، سیستم پیشرفته بازیافت آنها در بعضی از کشورهای آفریقایی، کارآفرینی رسمی و غیر رسمی این صنعت پرداخته و از فراوری زباله های الکترونیکی آمار ارائه می دهد.

به گزارش خبرنگاران، برای اریک انشیم ایماناین که صاحب دو مغازه کوچک تعمیرات وسایل الکترونیکی در کیگالی پایتخت رواندا است، صدای بالا آمدن ویندوز در یک لپ تاپ قدیمی و تقریبا از بین رفته علامت پول است.

اریک کامپیوترهای شخصی، لپتاپ، گوشی تلفن هوشمند و ابزارهای الکترونیکی را که به عنوان زباله دور ریخته شده اند، تعمیر و نوسازی می نماید و غیرقابل تعمیرها را به سایت بازیافت اندوبا (Nduba) در حومه پایتخت رواندا می فرستد.

انشیم ایماناین می گوید: گاهی اوقات ما از صفحه مانیتور به عنوان تلویزیون استفاده می کنیم. تبدیل این صفحات نمایش به تلویزیون برای شهفرایندان کم درآمد که توانایی خرید یک تلویزیون جدید را ندارند گزینه ارزانی است.

بازسازی و تعمیر ابزارهای دیجیتال از رده خارج و منسوخ در عصر تقلا برای ساخت یا خرید جدیدترین تلفن های همراه، تبلت های جدید و تلویزیون های هوشمند، غیرعادی به نظر می رسد. اما برای بسیاری از کشورها این بخش یک حلقه مهم در زنجیره ارزشی مدیریت پسماندهای الکترونیکی محسوب می گردد و بسیاری نیز به زباله های الکترونیک به عنوان منبع درآمد روزانه خود نگاه می نمایند.

اریک انشیم ایماناین فردسمت راست، صاحب دو مغازه تعمیرات وسایل الکترونیکی در کیگالی رواندا است/ عکس: سی ان ان

سازمان نظارت بر زباله های الکترونیک به عنوان یکی از نهادهای وابسته به سازمان ملل از فراوری بیش از 54 میلیون تن (54 میلیارد کیلوگرم) زباله الکترونیکی در سال 2019 اطلاع داد. این زباله های الکترونیکی شامل تلفن های همراه، صفحه نمایش کامپیوتر، دستگاه فکس، یخچال های قدیمی، ماشین ظرفشویی یا لباس شویی با قطعات دیجیتالی می شوند. براساس گزارش سازمان ملل، وزن تمامی این زباله های الکترونیکی بیش از تمام هواپیماهای مسافربری ساخته شده در دنیا است. (هر تن معادل 1000 کیلوگرم است).

براساس گزارش سال 2019 سازمان نظارت بر زباله های الکترونیک، رواندا یکی از 13 کشور آفریقایی است که قوانین ملی مربوط به مدیریت ضایعات الکترونیکی را تصویب نموده است. قانونی که منجر به شکل گیری اولین مرکز بازیافت، تعمیر و بازسازی قطعات الکترونیکی در این کشور شده است.

کارگران با استفاده از یک سیستم تسمه نقاله در مرکز بازیافت زباله های الکترونیکی در نزدیکی کیگالی زباله های الکتریکی را جدا می نمایند/ عکس: سی ان ان

مشارکت دولتی سال گذشته بین دولت رواندا و شرکت انویروسرو (Enviroserve) دبی برای رواندا یک افتخار محسوب می گردد. انویروسرو بزرگترین مرکز بازیافت تجهیزات الکترونیکی دنیا در دبی امارات متحده عربی واقع شده است.

کارخانه پیشرفته بازیافت وسایل الکترونیکی کیگالی قادر به پردازش سالانه بیش از 10 هزار تن (10 میلیون کیلوگرم) زباله الکترونیکی است.

تمرکز رواندا بر اقدامات ناحیه ای

اولیور امبرا مدیر عامل انویروسرو شعبه کیگالی بیش از 5000 کامپیوتر قدیمی را پس از تعمیر و بازسازی به مدارس دولتی فروخته است. در این مرکز بازیافت زباله الکترونیکی بیش از 4000 تن زباله الکترونیکی پردازش و بیش از 600 شغل جدید در رواندا ایجاد شده است.

او می گوید: با بازیافت زباله های الکترونیکی مانع فراوری 2000 تن کربن در محیط زیست شده ایم.

کد ویدیو

دانلود

فیلم اصلی

در مجموعه بازیافت تجهیزات الکترونیکی کیگالی رواندا، کارگران روی تسمه های نقاله، پلاستیک و فلزات را طبقه بندی می نمایند. محفظه هایی از جنس پلکسی گلاس نیز بخارات فسفر را از لوله های قدیمی تلویزیون جمع می نمایند. صفحات و مدارها جدا شده و باتری های لیتیومی مرتب تست می شوند. هر بخش از زباله های الکتریکی با دقت جمع، فشرده، خرد یا پودر خواهند شد.

مدیر عامل سایت بازیافت انویروسرو شعبه کیگالی در این باره می گوید: مواد پرخطر به دو دلیل از مواد با ارزش جدا می شوند. وی اضافه کرد: تقریبا منابعی به ارزش 55 میلیون یورو (65 میلیون دلار) در زباله های الکترونیکی رواندا وجود دارد که در صورت بازیافت نشدن بر اقتصاد کشور تاثیر می گذارد. از سوی دیگر مواد خطرناک زیادی وجود دارند که در صورت بازیافت نشدن محیط زیست را آلوده می نمایند.

براساس گزارش های گذشته دیدبان دنیای زباله های الکترونیک هر ساله بیش از 75 میلیارد کیلوگرم (75 میلیون تن) تجهیزات الکترونیکی دور ریخته می گردد و این فرایند تا سال 2030 ادامه دارد. در مقابل تنها 10 میلیارد کیلوگرم (10 میلیون تن) زباله الکترونیکی در سال 2019 بازیافت شده است. این آمار و پیش بینی ها پیش از تعطیلات سراسری مربوط به بیماری همه گیر کرونا و افزایش کار و تحصیل از خانه برآورد شده اند و فرایند دورکاری و استفاده بیشتر از محصولات الکترونیک در این آمار تاثیرگذار خواهد بود.

براساس این گزارش حدود 20 درصد از زباله های الکترونیکیِ بازیافت شده، صادر می شوند و بیشتر این محصولات بازیافتی به قاره آفریقا می رود.

یک تحقیق در سال 2017 در کشور آفریقایی نیجریه نشان داد که این کشور سالانه بیش از 60 میلیون کیلوگرم وسایل و تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی دست دوم را از کشورهای پیشرفته مانند بلژیک، انگلیس و آلمان وارد می نماید. با این حال 19 درصد این دستگاه و تجهیزات غیر قابل استفاده بوده اند.

روزانه 5 هزار کارگر غیر رسمی در حومه اکرا پایتخت غنا زباله و تجهیزات الکترونیک را می سوزانند و مواد فلزی درون آن را جدا می نمایند/ عکس: Getty Images

براساس گزارش کنوانسیون بازل غنا در سال 2011 بیش از 150 تن تجهیزات و دستگاه های الکترونیکی و الکتریکال وارد نموده است. غنا نیز یکی از بزرگترین و پیشرفته ترین مراکز بازیافت زباله های الکترونیک دنیا را دارد و حجم زباله های الکترونیکی این مرکز برای دنیایان قابل توجه است. دیدبان زباله های الکترونیکی دنیا از این مجموعه به عنوان مرکز ضایعات کاملا سازمان یافته نام برده و بیش از 5000 کارگر غیر رسمی روزانه ضایعات فلزات را پس از سوزاندن قراضه ها استخراج می نمایند.

تبدیل دوده به طلا

شاید بزرگترین فرصت برای کشورهای جنوب صحرای آفریقا استخراخ مواد اولیه از میان زباله های الکتریکی و فلزات ارزشمند موجود در آن باشد. طبق اعلام سازمان ملل حدود 7 درصد طلای دنیا در زباله های الکترونیکی وجود دارد.

زباله های الترونیکی حاوی فلزات ارزشمند هستند اما بخش کمی از آنها بازیافت می شوند

براساس گزارش سازمان ملل 54 میلیون تن (54 میلیارد کیلوگرم) زباله الکترونیکی در سال 2019 فراوری شده که مواد خام داخل آنها در صورت بازیافت و استفاده مجدد حدود 60 میلیارد دلار ارزش دارد

طلا، آهن و مس اصلی ترین مواد ارزشمندی هستند که می توان از زباله های الکتریکی استخراج کرد

کمتر از یک پنجم زباله های الکتریکی به ارزش تقریبی 10 میلیارد دلاردر سال 2019 جمع آوری و بازیافت شده اند

اوکچوکوو دانیل اوگبونایا نماینده کشور رواندا در موسسه رشد سبز دنیای به عنوان یک سازمان بین دولتی برای رشد پایدار می گوید: شرایط زباله های الکتریکی نه تنها از نظر کمیت بلکه از لحاظ پیچیدگی و ترکیب مواد به کار رفته در آنها پیچیده است.

در زباله های الکترونیکی موادی مانند طلا، نقره و پلاتتین وجود دارد. استخراج این عناصر می تواند باعث ایجاد شغل های جدید در مشاغل کوچک و حتی افزایش درآمد شهرداری ها و افزایش فراوری گردد.

سیم پیچی های مسی به دست آمده پس از سوزاندن زباله های الکتریکی. مدار، باتری یا منابع تغذیه الکترونیکی قدیمی و تخریب شده به عنوان زباله های الکترونیکی محسوب می شوند. تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده در خانه یا اداره یا بعضی از اسباب بازی ها در رده زباله های الکترونیکی قرار می گیرند/ عکس: ALAMY

یک مرکز زباله در حومه شهر اکرا پایتخت غنا- براساس گزارش سال 2011 عفو بین الملل حدود 79 هزار نفر در نزدیکی این مرکز زباله زندگی می نمایند/ عکس: Getty Images

راهنما و دستور العمل سازمان های ناظر سازمان ملل در حوزه بازیافت زباله های الکترونیکی- سوزاندن روزانه زباله های الکترونیکی در سایت زباله های حومه اکرا پایتخت غنا برای سلامت کارگران و ساکنان حومه این سایت زباله خطرناک است/ Getty Images

سوزاندن زباله های الکترونیکی راهی آسان و خطرناک برای بازیافت مواد فلزی است. براساس یک تحقیق بسیاری از کارگران غیررسمی سایت های زباله روزانه حدود 2 تا 5 دلار درآمد دارند/ عکس: alamy